عوارض پیوند استخوان

انواع گرافت استخوان در جراحی‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ از جراحی‌های فیوژن ستون فقرات گرفته تا جراحی استخوان فک برای کاشت ایمپلنت و ترمیم استخوان آسیب دیده فک. گرافت‌های استخوانی باعث پایداری استخوان‌ها شده و ضعف اسکلت بدن در ترمیم خودش را پوشش می‌دهند و سرعت بهبودی آنها را افزایش می‌دهند.. اما استفاده از گرافت استخوان هم عوارض و خطراتی به همراه دارد. البته در مقایسه با مزایای گرافت‌ها این عوارض چندان به چشم نمی‌آیند ولی آگاهی از این خطرات و دلیل بروز آنها می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین نوع گرافت استخوان را در دسترس پزشکان و بیماران قرار دهید و رضایت آنها را کسب کنید.

در این مطلب به بررسی عوارض و خطرات گرافت استخوان و دلایل ایجاد آنها می‌پردازیم.

گرافت استخوان چیست؟

از گرافت استخوان برای ترمیم و بازسازی استخوان‌های بیمار یا آسیب دیده در هر نقطه‌ای از بدن، حتی استخوان فک و ستون فقرات ، استفاده شود. درمان شکستگی‌های متعدد یا پیچیده، جراحی فیوژن ستون فقرات، رفع نقص استخوان ناشی از عفونت‌ها، استئونکروز، ضربه، تومورها، کیست‌های خوش خیم و ناهنجاری‌های تولد و کمک به ثبات استخوان اطراف ایمپلنت‌ها از موارد کاربرد گرافت‌های استخوانی هستند.

با مطالعه مطلب «گرافت استخوان چیست؟» می‌توانید اطلاعات بیشتر را به دست آورید.

انواع پیوند استخوان

گرافت استخوانی در دو نوع طبیعی و مصنوعی وجود دارد. گرافت طبیعی خود به سه نوع اتولوگ، آلوگرافت و زنوگرافت دسته بندی می‌شود.

اتولوگ قطعه‌ای پیوندی است که از یکی از استخوان‌های بیمار گرفته می‌شود. این گرافت معمولا بخشی از استخوان لگن به نام ایلیوم به دست می‌آید. وجود درد و خطر عفونت در محل برداشتن پیوند و نیاز به انجام جراحی و بیهوشی در چند مرحله از جمله مشکلات این روش پیوند استخوان است.

در آلوگرافت قطعه پیوندی از استخوان بدن فردی دیگر که معمولا فوت شده به دست می‌آید و یکی از مهم‌ترین خطرات پیوند استخوان جسد، احتمال انتقال عفونت از آن شخص به بیمار است.

 زنوگرافت نوعی پودر استخوان برای پیوند است که از استخوان گاو گرفته می‌شود. از خطرات پیوند استخوان گاو واکنش سیستم ایمنی بدن به بخش پیوندی است.

گرافت‌های مصنوعی ساخته دست بشر هستند به فراوانی یافت می‌شوند و نسبت به سایر انواع گرافت عوارض کمتری دارند. جنس گرافت مصنوعی معمولا از هیدروکسی آپاتیت و ساختار فیزیکی آن مانند استخوان طبیعی بصورت سه بعدی و اسفنجی و با خلل و فرج است به همین دلیل واکنش ایمنی بدن نسبت به این ماده خارجی بسیار کم است. علاوه بر این احتمال انتقال بیماری از گرافت مصنوعی حداقل است.

از محصولات منیب در زمینه گرافت استخوان مصنوعی دیدن کنید.

ویژگی‌های گرافت استخوان

مواد انتخابی برای پیوند استخوان باید دارای دو ویژگی ضروری باشند. آنها باید از نظر ایمنی خنثی و از نظر فیزیولوژیکی ایمن باشند.

از نظر ایمونولوژیکی پیوند نباید ناقل بیماری‌های میکروبی باشد، نباید رد شود، باید از نظر بیولوژیکی با استخوان‌های بدن سازگار باشد. بهتر است پیوند پس از تشکیل استخوان جدید، جذب شود و در عین حال ثبات مکانیکی برای بازسازی استخوان جدید را در خود حفظ کند. از نظر فیزیولوژیکی هم پیوند استخوان باید از نظر استخوانی، استئواینداکتیو و استئوکانداکشنو از میزبان حمایت کند.

در صورتی که پیوند این شرایط را داشته باشد عوارض پیوند استخوان به حداقل می‌رسد.

عوارض گرافت استخوان

برای استفاده از گرافت استخوان نیاز به انجام جراحی است که مانند تمام جراحی‌های عوارض و خطرات به همراه خواهد داشت؛ از جمله عفونت، خون ریزی، لخته شدن خون، آسیب عصبی، عوارض ناشی از بیهوشی، درد، ورم، حساسیت به پیوند استخوان و در موارد نادر عفونت منتقل شده از استخوان اهدایی. در عین حال این خطر هم وجود دارد که پیوند استخوان پس زده شود.

شرایط خاصی وجود دارد که باعث کاهش و افزایش احتمال بروز این عوارض می‌شود که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

عفونت محل پیوند

هر چند که بسیار نادر است اما گاهی در محل انجام جراحی پیوند عفونت اتفاق می‌افتد. این عفونت به دلایل مختلفی به وجود می‌آید.

• استفاده از پیوند استخوان آلوده
• ابزار جراحی آلوده
• استفاده از تکنیک‌های جراحی ضعیف و نادرست
• مراقبت‌های ضعیف بعد از عمل

علائم عفونت معمولاً اندکی پس از عمل پیوند استخوان ظاهر می‌شود که شامل تورم و قرمزی، ناراحتی، درد و خونریزی است. این علائم در مراحل اولیه پس از جراحی نرمال هستند ولی تداوم آنها نشانه عفونت در گرافت استخوان است.

اگر عفونت در مراحل اولیه شناسایی شود مصرف آنتی بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشک می‌توان این عارضه پیوند استخوان را درمان کند. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز باشد تا گرافت برداشته شده و سپس درمان آنتی بیوتیکی انجام شود و پس از بهبودی، مجدد پیوند انجام شود.

حسایت به مواد گرافت مصنوعی

گاهی بیماران نسبت به مواد تشکیل دهنده گرافت مصنوعی واکنش آلرژیک نشان می‌دهند این واکنش ایمنی بدن باعث بروز عوارض مختلفی مانند تورم و قرمزی در محل پیوند و گاهی پس زدن آن خواهند شد.

بروز واکنش التهابی

برخی از مواد مصنوعی در گرافت استخوان باعث تحریک بیماری‌های التهابی در بیمار می‌شود.

آسیب به DNA

یکی از عوارض جانبی پیوند استخوان مصنوعی، آسیبی است که گرافت استخوان به DNA وارد می‌کند که این آسیب نتیجه سمیت ژنتیکی گرافت است.

نمایان شدن پیوند استخوان

یکی از عوارض پیوند استخوان دندان که در نتیجه تجزیه لثه‌ها اتفاق می‌افتد، نمایان شدن بخش پیوندی است. در این شرایط خون رسانی به بخش پیوندی مختل شده و به پیوند آسیب می‌رسد. در مراحل اولیه این مشکل با مصرف آنتی بیوتیک‌ها برطرف می‌شود ولی اگر شدید باشد احتمالا لازم است تا گرافت خارج شود.

آسیب عصبی

در جراحی پیوند استخوان لازم است گرافت استخوان به استخوان آسیب دیده متصل شود. برشی که در بخش پیوندی ایجاد می‌شود گاهی سبب آسیب به اعصاب آن منطقه خواهدشد. گاهی حتی در جراحی‌های اتوگرافت این آسیب به منطقه‌ای که پیوند از آن برداشته می‌شود هم وارد می‌شود. برای پیشگیری از خطرات پیوند استخوان انسان، شناخت کامل آناتومی طبیعی بخش پیوندی اهمیت بالایی دارد. به همین دلیل انجام جراحی پیوند استخوان توسط پزشک متخصص بهترین راه برای جلوگیری از ایجاد این عارضه است.

درد، ورم و خونریزی

وقتی جراحی انجام می‌شود بخشی از بافت‌های بدن برش می‌خوردند. پس وجود درد در محل جراحی پس از پایان اثر مواد بیهوشی، ورم در محل بخیه‌ها و خونریزی اندک اتفاق عجیبی نیست.

لخته شدن خون

یکی از عوارض احتمالی پس از هر نوع عمل جراحی، ترومبوز وریدی است. ترمبوز وریدی یعنی لخته شدن خون در یک ورید بزرگ در ساق، بازو یا سایر قسمت‌های بدن.

آمبولی ریه

 گاهی لخته‌های خون می‌تواند از ورید جدا شده و به سمت ریه‌ها حرکت کنند. این امر باعث ایجاد آمبولی ریه می‌شود. در ریه‌ها، لخته می‌تواند جریان خون را قطع کند و ممکن است باعث مرگ شود.

واکنش به بیهوشی

این مورد هرچند یکی از عوارض نادر پس از جراحی است، اما با این وجود احتمال حساسیت به داروهای بیهوشی وجود دارد.

عوارض مرتبط با بیمار

مسائل سیستمیک که بر پیوند استخوان تأثیر می‌گذارد شامل سیگار کشیدن، دیابت، الکلیسم، پوکی استخوان و دارو است. این شرایط تاثیر مستقیم بر پیوند می‌گذارد و سبب ایجاد عوارض مختلف خواهد شد.

گزارش شده است که سیگار کشیدن تأثیرات منفی بر بازسازی عروق استخوانی در بخش پیوندی به خصوص در پیوند استخوان دندانی دارد. نیکوتین، مونوکسید کربن و هیدروژن سینید ناشی از سیگار کشیدن عوامل هستند که باعث ضعف ترمیم زخم می‌شوند.

استئوپنی و تأخیر در ترمیم استخوان هر دو از ویژگی‌های بیماری دیابت هستند. کاهش تولید عوامل رشد و سنتز سلول‌ها و افزایش فعالیت‌های پروتئولیتیک در تأخیر ترمیم، ایجاد عوارض و شکست پیوند استخوان موثر هستند

آیا پیوند استخوان بی خطر است؟

گرافت استخوان برای ثبات ساختار اسکلتی بدن و کمک به بازسازی استخوان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر چند که پیوند استخوان مزایای ویژه‌ای دارد ولی عاری از عوارض و خطرات نیست. البته راهی وجود دارد تا میزان این عوارض به حداقل کاهش یابد. به طور حتم بهترین راه این است که پزشکان برای انجام جراحی پیوند استخوان از گرافت‌های با کیفیت استفاده کنند.

شرکت منیب در این زمینه پیوندهای مصنوعی با کیفیت بالا، متخلخل و زیست فعال را ارائه می‌دهد. مطالعات آزمایشگاهی نتایج مثبتی را از نظر ایمنی، عملکرد و کارآیی گرافت استخوان شرکت منیب نشان داده است. گرافت‌های منیب فاقد پتانسیل سمیت سلولی، بدون حساسیت، بدون علائم بالینی مربوط به واکنش التهابی، فاقد ویژگی آسیب رساندن به DNA و عدم سمیت سیستمیک هستند. همین ویژگی‌ها سبب شده بسیاری از پزشکان گرافت‌های منیب را برای ترمیم استخوان استفاده کنند.

برای اطلاعات بیشتر در مورد گرافت استخوان شرکت منیب و همکاری با شرکت با متخصصان ما تماس بگیرید.